Romatizmal hastalıkların

100’den fazla çeşidi var

Uzmanlar, vücudumuzun hareket etmesini kas, kemik ve eklemler ile bu yapıları birleştiren bağları ve dokuları etkileyen geniş bir hastalık grubuna romatizma denildiğini belirterek, romatizmal hastalıkların 100’den fazla çeşidinin olduğunu belirttiler.

Romatizmanın eklemlerde ağrı, hareket kısıtlılığı ile bazen de eklemlerde şişme ve şekil bozukluğuna neden olduğunu kaydeden uzmanlar, hastalıkla ilgili bilinmeyen soruları yanıtladılar:

ROMATİZMAL HASTALIKLAR HANGİLERİDİR? 

Birbirinden farklı yüzden fazla romatizmal hastalık vardır. Bu hastalıkların bazılarında eklem şikayetlerinin dışında ek belirtiler bulunabilir. Bunlar, vücutta mikrobik olmayan alerji benzeri bir iltihabın neden olduğu belirtilerdir. Romatoid artrit, sistemik lupus eritematozus ya da snkilozan spondilit gibi hastalıkların yer aldığı bu gruba iltihaplı romatizmal hastalıklar adı verilir. Osteoartrit (kireçlenme) gibi bazı romatizmal hastalıklarda ise belirtiler sadece eklemlerde ortaya çıkmakta ve diğer organlar hastalıktan etkilenmemektedir. Bu grupta yer alan romatizmal hastalıklara da dejeneratif (yıpranmaya bağlı) romatizmal hastalıklar adı verilir. Bu farklı grup romatizmal hastalıkların, belirtileri olduğu kadar tedavileri de farklı özellikler taşımaktadır.

ROMATİZMAL HASTALIKLAR KİMLERDE GÖRÜLÜR? 

Osteoartrit (kireçlenme) gibi dejeneratif (yıpranmaya bağlı) romatizmal hastalıklar toplumda yaygın olarak görülür. Sıklığı yaş ile birlikte artar. Kilo ile olan ilişkisinden dolayı özellikle yük taşıyan diz ve kalça gibi bacak eklemlerinde ortaya çıkar. El parmaklarının uç eklemlerinde ortaya çıkan ağrılı şişlikler şeklinde kendini gösteren ve özellikle kadınlarda sık rastlanan el osteoartritinde ise kalıtımın önemli bir rolü vardır.

İltihaplı romatizmal hastalıklar da genel olarak yine kadınlarda daha sık ortaya çıkmaktadır. Ancak bu, erkeklerde iltihaplı romatizmalı hastalıkların nadir olduğu anlamına gelmemektedir. Bu grup iltihaplı romatizmalar her yaşta ortaya çıkabilir ve yaşlılık hastalıkları değildirler. Bazı tipleri çocukluk çağında ortaya çıkabilir ve kronik (müzmin) olarak devam edebilir.

HER EKLEM AĞRISI ROMATİZMA MIDIR? 

Eklem ağrısı yaygın olarak romatizma ile eş anlamlı olarak anılsa da romatizmal hastalıklarda sıklıkla ağrı dışında ek belirtiler bulunmaktadır. Kas ve eklemlerin kısa süreli ve genellikle zorlanma sonrası ortaya çıkan ağrılar, romatizmal ağrılar olarak adlandırılmamalıdır. Özellikle iltihaplı romatizmal hastalıkların eklem dışı çeşitli belirtileri bulunur. Bu belirtiler hastalıklara göre de farklılık gösterebilir. Bir veya birkaçı bir arada bulunabilir. Bu eklem dışı belirtiler şu şekilde özetlenebilir; Güneşe maruz kalan cilt bölgesinde güneş ışığına hassasiyet

 El ve ayaklarda soğuğa aşırı hassasiyet ve beyazlama, morarma gibi renk değişiklikleri

 Gözde hastalığa bağlı iltihaplanma (üveit) ile bulanık görme ve ağrı

 Deri veya deri altında çeşitli deri döküntüleri

 Kalp ve böbrek gibi iç organ fonksiyonlarında bozulma vb. 

Romatizmal hastalıkların nedeni nedir? Korunulabilir mi? 

Kireçlenme (osteoartrit) gibi dejeneratif (yıpranmaya bağlı) romatizmal hastalıklardan korunmada aşırı kilo alınmaması, sigara kullanımının engellenmesi, düzenli egzersiz gibi kişinin elinde olan etkenler ile hastalığın ortaya çıkışı geciktirilebilir ya da şiddeti azaltılabilir.

Genetik faktörler ve çevresel etkenler (örneğin viral veya bakteriyel mikrobik hastalıklar) katkısıyla da ortaya çıkan iltihaplı romatizmal hastalıklarda, genetik yatkınlıktan dolayı koruyucu önlemler bulunmamaktadır. Özellikle iltihaplı romatizmal hastalıkların, bağışıklık sisteminin işleyişinde oluşan düzensizlik sonucu ortaya çıktıkları bilinse de, çoğu durumda gerçek hastalık nedeni bilinmemektedir.

ROMATİZMA TEDAVİSİ NASIL YAPILIR? NE KADAR SÜRER? TAMAMEN İYİLEŞİR MİYİM? 

Gerek osteoartrit gibi dejeneratif hastalıklar gerekse iltihaplı romatizmal hastalıkların tedavisi uzun sürelidir. Bazı durumlarda ömür boyu sürdürülmelidir.  

Osteoartrit tedavisinde, ilaçlar ile ağrının tedavisi yanısıra eklem hareketinin korunması amaçlı egzersizlerin ve fizik tedavi uygulamalarının da önemi vardır. Bu uygulamalar fizyoterapist ve doktor gözetiminde yapılabileceği gibi bu yolla alışkanlık edinilerek kişinin kendisi tarafından da sürdürülen davranışlar haline getirilmelidir.  

İltihaplı romatizmal hastalıkların tedavisi ise çoğu zaman birden fazla ilaçla ve uzman bir doktorun kontrolünde yapılmalıdır. İlaç etkisinin (faydasının) yakın takibi ve uzun dönem kullanım ile gelişebilecek olası yan etkilerden hastaların korunabilmesi için düzenli takip büyük önem taşımaktadır.