İŞTE SARIKAMIŞ BUDUR
Devlette liyakat esastır.
Türk töresinde, Orta Asya’da meşveretle devlete hükmedecek insanlar seçilirdi.
Hatır için ya da ehliyetsiz babadan oğula geçen iktidarlar, çoğunlukla millete ve devlete mal olmuştur.
Dinimizde de “Liyakatsiz insanların işbaşına gelmesi kıyamet alametidir” olarak yorumlanmıştır.
***
Almanlar bin bir entrikayla bizi 1914’te Ruslarla Sarıkamış’ta sokmuşlardır. Ardından da Çanakkale gelmiştir.
3. Ordu Erzurum’dadır. Başında da Harbiye Nazırı Enver Paşa’nın Har Okulu’ndan hocası, tecrübeli bir asker Hasan İzzet Paşa vardır.
Ordunun kurmay Başkanı Albay Gusse’dir.
Hasan Paşa, “Bu şartlarda yol yok, silah yok, askerin elbisesi, ayakkabısı yok. Kış, kar, fırtına bastırmış. Ruslar zaten 40 yıldır Sarıkamış’ta hazırlar… Savaşmayalım” diyerek itiraz eder.
Hoca, talebesine, “Paşa, askeri kırdırırız, büyük günah işleriz, tarih bizi affetmez” der.
Böyle dediği için görevden alınır. Yerine, yine bir damat olan Albay Hakkı, yarbayken paşa yapılır, ordunun başına getirilir.
Hafız Hakkı, “Paşam, bir haftada Ruslar bu topraklardan sökeriz” iddiasındadır.
Kasım ayı başında başlayan Sarıkamış Savaşları, Ocak (1915) ayının ilk haftası eşi görülmemiş bir faciayla sonuçlanır.
***
90 ile 140 bin kaybımız telaffuz edilir. Babıali’de ve halk arasında bu faciaya basın ve konuşma yasağı getirilir.
Böyle bir felakette askerin çoğu soğuktan dönerek, birbirlerine sarılarak şehit olurlar. Önce ayakları sonra elleri donmuştur.
Allahüekber Dağlarına 30-35 bin kişilik 9-10-11. Kolordular üç ayrı koldan Sarıkamış’ta Rusları çevirmek üzere o, yolu, geçidi hiçbir kapalı alanı olmayan acımasız dağlara sürülür.
Isı eksi 38 derecedir. Kar iki metre, fırtına, tipi vardır. Kolordular birbirini kaybederler.
Sarıkamış İstasyonu bir türlü alınamaz. Sonunda bu birliklerden 7-8 bin kişi sağ çıkar.
Gerisi, kör kurşunlar ve donarak yok olmuştur.
***
Savaş bitmiştir.
Bahar gelir.
Ruslar çevre illerden on binlerce insanı esir alır, vurup kırar, öldürür, Rusya’daki esir kamplarına götürür.
Köylüleri kazma kürekleriyle Türk şehitlerini gömmek üzere toplar.
Sarıkamış-Allahüekber’de binlerce kurt vardır. Zaman zaman aç kalınca köylere saldırırlar. Hayvanları kaparlar.
Üç yıl kurtlar Sarıkamış’ta köylere inmezler.. Çünkü…
İşte unutulan, unutturulan savaşlardan birisi Sarıkamış’tır. Çünkü orası göklere uzanan ellerle doludur…
YORUMLAR