Tarihe, 19. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal’in “Ben size taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum” sözleriyle geçen ve ‘Dünya askerlik tarihinin en kahraman birliği’ olan 57. alay şehitleri, cumhuriyetin kazanıldığı topraklarda anılacak. Gençlik ve Spor Bakanlığı tarafından 25 Nisan Pazartesi günü seher vaktinde 81 ilde eş zamanlı gerçekleştirilecek olan ‘57. Alay Vefa Yürüyüşü’ Afyonkarahisar Valiliği ve İl Müftülüğü öncülüğünde yapılacak. Seher vakti vaaz ile başlayacak program, İmaret Camii’de kılınacak sabah namazı ile devam edecek. Yarma çorbası ikramı sonrasında Anıtpark’a yürüyüş yapılacak ve burada Kur’an-ı Kerim tilaveti ile şehitlere dualar okunacak. Yapılacak olan anma törenine tüm Afyon halkının davet edildiği de belirtildi.

YAŞANMIŞ BİR DESTANIN ŞEHİT KAHRAMANLARI ONLAR

Çanakkale Savaşı’nın başlangıcı olan ‘Anzak Çıkarması’nı durdurmak amacıyla harekete geçen 628 kişilik 57. Alay’ın 25 bin kişilik büyük bir kuvveti Kanlısırt'ta karşıladığı destana ilişkin bilgiler şu şekilde: “İngiliz, Anzak ve Fransız birliklerine mensup 25 bin kişilik büyük bir kuvvet, 25 Nisan 1915 sabahı, harp gemilerinin yoğun ateş desteğiyle Arıburnu'nda karaya çıktı. Çanakkale’de kara savaşları fiilen başlamış oldu ve hiçbir engelle karşılaşmadan siperlere yerleşerek Conkbayırı tepesine doğru hızla ilerledi. 19. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal, 628 kişilik 57. Alay ile düşmanı Kanlısırt'ta karşıladı. Mustafa Kemal, Alay Komutanı Hüseyin Avni Bey alayın önünde siperlerde çarpışıyordu. Bir siper alınıyor, diğer sipere geçiliyor,  tarihin en muhteşem kahramanlık destanı burada yazılıyordu. 

BEN SİZE TAARRUZU DEĞİL, ÖLMEYİ EMREDİYORUM

Türk siperlerinde alay imamı Hasan Fehmi Efendi, Kurban Bayramı’nın ilk gününde okuduğu Kur'an-ı Kerim ve yapılan dualardan sonra bütün subaylar ve erler siperlerde kucaklaşarak bayramlaştı, helalleştiler ve şafakla birlikte korkunç savaş başladı. 25 Nisan günü Mustafa Kemal 57. Alay'a "Ben size taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimizi başka birlik ve komutanlar alacak" o unutulmayacak mesajı verdi.

57. Alay, 10'ar kişilik gruplar halinde düşman siperlerine saldırıyordu ve düşman Conkbayırı yamaçlarından hızla Arıburnu'na kaçıyordu. Aynı gün düşman binlerce ölü bırakarak çıkarma yerine kadar geri çekildi. 628 kişilik alayın tümü şehit olmuştu. Ancak, 19. Tümen savaş alanına yetişmiş, 25 bin kişilik düşman kuvveti yok edilmişti. 26 Nisan 1915 günü, güneş batarken, 628 kişilik alayın komutanı Yarbay Manastırlı Hüseyin Avni Bey'den, saka neferi Hadimli Ali Efendi'ye kadar tümü şehit olmuştu. Ancak, 19. Tümen savaş alanına yetişmişti.

57. ALAY, ÇANAKKALE SAVAŞLARI’NDA BİR SEMBOLDÜR

25 bin kişilik düşman kuvveti yok edilmiş, 27 Nisan sabaha karşı tamamı denize dökülmüştü. Tamamı şehit olan 57. Alay'ın nişanları alayın sancağına takıldı. 30 Nisan günü, Mustafa Kemal ve 57. Alay, Padişah ve Başkomutanlık tarafından Çanakkale'de ilk defa altın ve gümüş liyakat madalyaları, Alman-Türk Müttefik Komutanlık Kahramanlık nişanlarıyla taltif edildiler. Mustafa Kemal, Arıburnu Kuvvetleri Komutanı olarak Albay rütbesine yükseltildi. Tamamı şehit olan 57. Alay'ın nişanları, Bigalı köyü karargâhında (Kemal Yeri) Ordu Komutan Vekili Esat Paşa tarafından, ateş altında yapılan anlamlı ve hazin bir törenle alayın sancağına takıldı. 57. Alay'ın yaş ortalaması, 24 idi. Bütün cephelerde bu olay ve kumandanı, zaferin simgesi haline geldiler. 57. Alay, Çanakkale Savaşları'nda bir semboldür. Çanakkale'de çarpışan 450 bin askerin ve ölen 253 bin şehidin her biri, 57. Alay'ın bir ferdidir.”●Kurtuluş