Kolon kanserinde korkutan uyarı!

Kolon kanserinde

korkutan uyarı!

Öze Fuar Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Faruk Özkul,  yakın gelecekte Türkiye gibi ülkelerde kalın bağırsak kanseri görülme sıklığının artacağını belirterek, 50 yaşını geçen herkesin kolonoskopi yaptırmasını önerdi

Öze Fuar Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Faruk Özkul, kalın bağırsak kanserinin önemi, belirtileri ve korunma yolları hakkında verdiği bilgide, ülkemizin de içinde yer aldığı orta gelir kuşağındaki ülkelerde, kalın bağırsak kanserine yakalanma riskinin artacağını belirtti.

Kalın bağırsak kanserlerinin tüm kanser tipleri arasında sık görülme sıralamasında 4. sırada yer aldığını kaydeden Op. Dr. Faruk Özkul, “Her yıl dünyada yaklaşık 1 milyon yeni kalın bağırsak kanseri vakası teşhis edilmektedir” dedi. Dr. Özkul’un açıklamaları şöyle:

ORTA GELİRLİ ÜLKELERDE KANSER ARTACAK

“Günümüzde ortalama riske sahip bir insanın ömür boyunca kalın bağırsak kanserine yakalanma riski yüzde 4-5’tir. Bu riskin dolayısıyla kalın bağırsak kanserine yakalanan hasta sayısının yıllar içerisinde artarak devam etmesi ayrıca kanserde en hızlı artışın ise ülkemizin de içinde bulunduğu düşük ve orta gelirli ülkelerde olması beklenmektedir. Kalın bağırsak kanserinin önemini arttıran diğer yönü ise önlenebilir kanserler arasında yer almasıdır. Bir kansere önlenebilir kanser diyebilmek için ya kanser gelişmeden ya da erken dönemde teşhis edilerek kişinin yaşam süresi ve konforunu bozmadan tedavi edilebilmesi gerekmektedir.

KANSER GELİŞİMİNİN ÖNLENEBİLMESİ HAYATİDİR

Kalın bağırsak kanserlerinin yüzde 90’ı polip denilen bağırsağın en iç tabakasındaki hücrelerin normal dışı çoğalmasından kaynaklanan kitlelerden gelişir. 50 yaş civarındaki hiçbir şikayeti olmayan insanların yaklaşık yüzde 35’inde kalın bağırsak polipleri mevcuttur. Bu poliplerin kansere dönüşmesi için yaklaşık 10 yıllık bir süre gereklidir ki bu süre ameliyat dışı müdahalelerle kanser gelişiminin önlenebilmesi için hayati öneme sahiptir. Bu süre içerisinde yapılacak bir kolonoskopiyle hem polip tanısı konulabilir hem de aynı anda polipektomi dediğimiz yöntemle polip çıkarılarak tedavi sağlanmış olur. Çıkarılamayacak kadar büyük ya da çok sayıda polip mevcutsa laparoskopik (kapalı) yöntem ile ameliyat edilerek tedavi sağlanması şansı mevcuttur.

BELİRTİLERİ NELERDİR?

Kalın bağırsağında kanser öncüsü polipler veya erken dönem kanser olan hastaların çoğunun hiçbir şikayeti yoktur. Bu hastalarda nadiren halsizlik, çabuk yorulma, çarpıntı, kansızlık, dışkılama esnasında makattan temiz kan gelmesi, kanla karışık dışkılama ve ishal görülebilir. İlerlemiş kalın bağırsak kanserlerinde ise yukarıda sayılan şikayetlere ilave olarak kalın bağırsakta tıkanma, delinme, diğer organlara yayılma, karında ilerleyici şişlik ve ağrı, bulantı, kusma, zayıflama, nefes darlığı görülebilir. Bu dönemde kanserle mücadele etmek hem hasta hem de hekim açısından daha zor ve risklidir.

RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?

Beslenme alışkanlığı, fizik aktivite, genetik yatkınlık, yaş ve toplumsal tarama programlarının uygulanması günümüzde riski değiştirebilecek en önemli faktörlerdir.

BESLENME NASIL OLMALIDIR?

Hayvansal yağlar, et ve yüksek kalori içeren, kırmızı etin beyaz et ve balığa göre daha fazla tercih edildiği diyet şekli kalın bağırsak kanseri riskini önemli oranda arttırır. Taze sebze ve meyveden zengin, posalı bir diyet ise riski yarı yarıya azaltır.

YAŞAM ŞEKLİ BELİRLEYİCİ

Fiziksel aktivite, düzenli egzersiz yapmak riski azaltırken, sigara ve alkol riski 2-3 kat arttırır.

Ortalama riske sahip bireylerde kalın bağırsak kanserlerinin yaklaşık yüzde 90’ı 50 yaş üzerinde gelişir dolayısıyla 50 yaşın üzerinde olmak kalın bağırsak kanseri için önemli bir risk faktörü olarak görülmektedir.

50 YAŞIN ÜSTÜNDEKİLERE KOLONSKOPİ ÖNERİSİ

Taramalarda en sık kullanılan ve en etkili yöntem kolonoskopidir. Kolonoskopi, kalın bağırsağın tümünün, ince bağırsağın ise son 15-20 cm’lik kısmının incelenmesine ve gerektiğinde örnek alınmasına veya görülen poliplerin çıkarılmasına (polipektomi) imkan sağlar.

Ortalama riske sahip insanlarda 50 yaşında başlayarak her 10 yılda bir kolonoskopi yapabilirsek kalın bağırsak kanseri görülme sıklığı yüzde 75-90 oranında azalacaktır. Elli yaşınıza girdiğinizde hiçbir şikayetiniz olmasa da kolonoskopi yaptırınız.

Birinci derece (anne, baba, kardeşler) bir ya da daha fazla akrabasında kalın bağırsak kanseri olanların bu kansere yakalanma riski 2-4 kat artar. Ayrıca bu kişilerde çok daha erken yaşlarda kanser gelişebilir. Bu nedenle bu bireylerde kolonoskopi taramalarına en geç 40 olmak üzere hekiminizin önereceği daha erken yaşlarda başlanılmalıdır.Günümüzde önlenebilir bir kanser türü olarak kabul edilen kalın bağırsak kanserini destek ve dikkatiniz sayesinde önleyebilmek umuduyla herkese mutlu ve sağlıklı bir yaşam dilerim.”●NERGİZ MERT