Karbonhidrat ve yağ gençleri şişmanlatıyor

'Ergen ve gençlik dönemi beslenme' konulu eğitim veren Devlet Hastanesi Başdiyetisyeni Ruşen Özcan, gençlerden fast-food tarzı beslenmeden uzak durmalarını istedi. Özcan, 'Enerji ihtiyacımız tek yönlü fast-food, cips, kola gibi gıdalardan karşılanırsa fazla kilo da dâhil olmak üzere pek çok sağlık sorunuyla karşı karşıya kalırız' uyarısında bulundu

Afyonkarahisar Devlet Hastanesi Başdiyetisyeni Ruşen Özcan, sağlık personellerine yönelik olarak ergenlik ve gençlik döneminde sağlıklı beslenme ile ilgili bir eğitim semineri verdi. Kendisine beslenme ile ilgili sorulan soruları da yanıtlayan Başdiyetisyen Ruşen Özcan, sağlığın bir toplumun en önemli ihtiyaçlarından birisi olduğunun altını çizdi, toplumun gelişmişliğini, huzurunu ve kalkınmasını belirleyen temel unsur olduğuna dikkat çekti. Beslenmenin sağlığın temelini oluşturduğuna ve sağlıklı beslenme olmadan sağlıklı bir yaşam düşünülemeyeceğine vurgu yapan Özcan, dış görünüşün değiştiği, fiziksel gelişimin hızlandığı, zihinsel faaliyetlerin yoğunlaştığı, fiziksel aktiviteye vakit ayırmakta zorlanılan gençlik ve ergenlik döneminde yeterli ve dengeli beslenmenin çok önemli olduğunu anlattı.

YETERLİ VE DENGELİ BESLENME NEDİR?

Ergenlik ve gençlik döneminde sağlıklı beslenme ile ilgili soruları da yanıtlayan Devlet Hastanesi Başdiyetisyeni Ruşen Özcan, “Yeterli ve dengeli beslenme” yönündeki sorulara karşılık şunları söyledi: “Vücudumuzun yenilenmesi, büyümesi ve yaşamsal faaliyetlerini sürdürebilmesi için gerekli olan enerji ve besin öğelerinin yeterli miktarda tüketilmesidir.

Büyüme ve gelişme  hızlı olduğu için günlük enerji ve protein ile birlikte vitamin ve mineraller de verilmelidir.  Enerji, protein eksikliği ile vitamin ve mineral eksikliğinin oluşturduğu engelleme ile boy artım  hızı gecikir ya da azalır. Karbonhidrat ve yağdan zengin bir beslenme şişmanlığa yol açar.” 

MEYVE SEBZEYİ EKSİK ETMEYİN

Özcan, “Bu enerji ve protein ihtiyacımızı karşılamak için nasıl beslenmeliyiz” ve

“Hangi besin öğelerini ne sıklıkta tüketmeliyiz” şeklindeki soruları ise şöyle yanıtladı:

Bu dönemde artan ihtiyaçların doğru kaynaklardan seçilmesi son derece önemlidir. Enerji ihtiyacımız tek yönlü fast food, cips, kola gibi gıdalardan karşılanırsa fazla kilo da dâhil olmak üzere pek çok sağlık sorunuyla karşı karşıya kalırız. Proteinli gıda tüketimi artırılmalı yağlı ve unlu gıdaların aşırı tüketiminden kaçınılmalıdır. Dört temel besin öğesi mutlaka tüketilmelidir. Süt grubu: Süt, Yoğurt, Peynir, çökelek. Bu gıdalar kemik gelişimini sağlar. Kalsiyum ve B grubu vitamin ihtiyacını karşılar. İyi bir protein kaynağıdır. Günlük 3-4 Porsiyon tüketilmelidir.

Et-yumurta ve kuru baklagiller: Et, balık, yumurta, tavuk, mercimek, fasulye, nohut vb. Protein ihtiyacımızı karşılar. Yeni hücre yapımı ve onarımında kullanılır. Özellikle kızlarda artan demir ihtiyacını karşılar. Magnezyum ve çinko sağlar. Hem zihinsel hem cinsel gelişimi destekler. B grubu vitaminleri ve posa içerir. Günlük 2 porsiyon tüketilmelidir.

Sebze ve meyveler: Folik asit ve karoten, E-C ve B2 vitaminleri. Kalsiyum, Potasyum, Demir ve Magnezyum içerirler. Antioksidan ve posa sağlarlar. Meyvelerde şeker oranı fazladır. Günde 3-4 porsiyon sebze, 2-3 porsiyon meyve yeterlidir.

Ekmek ve tahıl grubu: Buğday, pirinç, mısır, çavdar, yulaf vb. B grubu vitaminler. Mineraller, vitaminler,  Posa, nişasta ve yüksek enerji içerirler.  Her öğünde 3-4 porsiyon tüketilmelidir. Enerji ihtiyacımıza göre tüketim miktarı değişir.”

ERGENLER DAHA SIK ŞİŞMANLIYOR

Başdiyetisyeni Ruşen Özcan, katılımcıların “Ergenlik ve gençlik döneminde yaşanan beslenme problemleri nelerdir” sorusunu da şöyle yanıtladı: “Ergenlik döneminde yetersiz ve dengesiz beslenme problemleri arasında şişmanlık ilk sıklıkta görülmektedir. Daha çok  kızlarda görülen anorexia nervosa ( psikolojik kaynaklı yemek yememe ) yer alır. Fast-food ( ayakta  hızla yenilen hamburger, pizza, kola vb. tüketimi şeklinde, ayaküstü beslenme ) beslenme bol kalorili olduğu için şişmanlığa yol açabilir.

SABAH KAHVALTISI ÇOK ÖNEMLİ

Özcan, “Genel sağlıklı beslenme kuralları nelere dikkat edilmelidir” sorusuna karşılık şunlara değindi: “Öğün atlanmamalıdır. Sabah mutlaka iyi bir kahvaltı ile güne başlayın. 3 ana 3 ara öğün yemek yemeye çalışılmalıdır. Ara öğünlerde süt-ayran-meyve-diyet bisküvi –ceviz-badem gibi gıdalar tüketebilir. Akşam geç saatte yemek yenmemelidir. Yemekler tv veya bilgisayar karşısında tüketilmemelidir. Hızlı yemek yenmemelidir. Ders çalışırken çikolata, kuruyemiş gibi kalorisi yüksek gıdaları tercih edilmemelidir. Kalorileri içerek alınmamalıdır. Kola gazoz gibi içecekler tamamen boş kalori alınmasına yol açar. Tatlı-hamur işleri- pasta börek gibi gıdaları tüketirken porsiyon miktarlarına dikkat edilmelidir. Fast-food gıdaları tüketim sıklığı azaltılmalıdır. Tercih olarak gündüz öğünlerinde tüketilmelidir. Sebze tüketimi arttırılmalıdır. Posalı gıda tüketiminizi arttırılmalıdır. Bol su içilmelidir. Ceviz-fındık badem tüketimini arttırılmalıdır. Sofrada besin çeşitliliğine önem verilmelidir. Öğünler geçiştirilmemelidir. Öğünlerde gerçek ihtiyaçlarınızı karşılayacak kadar yemek yenilmelidir. Az yemek yenilirse abur cubur yeme ihtiyacı artar. Bol egzersiz yapılmalıdır.”

Ara öğünlerde ise ceviz, badem, fındık, ayran, taze veya kuru meyve, sütlü tatlı, ayran veya yoğurt, kalorisi azaltılmış bisküviler tüketilebilir.”●Kurtuluş